نهایی شدن تفاهمنامه راهبردی حملونقلی میان ایران و قزاقستان، نویدبخش فصل تازهای در همکاریهای لجستیکی دو کشور است؛ توافقی که میتواند شاخه شرقی کریدور شمال–جنوب و نقش ایران در مسیرهای شرق–غرب را وارد مرحلهای عملیاتی و اثرگذار کند.
همزمان با سفر رئیسجمهور ایران به آستانه، دیدار وزیران حملونقل ایران و قزاقستان بار دیگر جایگاه همکاریهای ترانزیتی دو کشور را در مرکز توجه قرار داد. محور اصلی این مذاکرات، نهاییسازی تفاهمنامه راهبردی حملونقلی و تدوین نقشه راه همکاری مشترک تا افق ۲۰۳۰ بود؛ سندی که قرار است چارچوبی منسجم برای توسعه روابط لجستیکی و ترانزیتی تهران و آستانه فراهم کند.
ایران و قزاقستان، به عنوان دو بازیگر مهم در اتصال آسیای مرکزی به آبهای آزاد و بازارهای منطقهای، بخش حملونقل را یکی از پیشرانهای اصلی همکاری اقتصادی خود میدانند. در همین راستا، دو طرف بر ضرورت هماهنگی مستمر میان نهادهای حملونقلی و تسریع در اجراییسازی توافقات پیشین تأکید کردند.یکی از مهمترین محورهای تفاهمنامه جدید، توسعه شاخه شرقی کریدور بینالمللی شمال–جنوب است؛ مسیری که از قزاقستان و ترکمنستان عبور کرده و با اتصال به شبکه حملونقل ایران، دسترسی کشورهای آسیای مرکزی به خلیج فارس و فراتر از آن را تسهیل میکند.
با وجود امضای نقشه راه این شاخه در سال گذشته، اجرای عملی آن تاکنون آغاز نشده و ایران خواستار پیگیری جدیتر این پروژه از سوی قزاقستان شده است.در کنار کریدور شمال–جنوب، همکاری در کریدور شرق–غرب نیز به عنوان یکی دیگر از محورهای راهبردی مطرح شد. مسیرهایی مانند آلماتی–تهران–استانبول میتوانند ایران را به حلقه واسط تجارت میان چین، آسیای مرکزی و اروپا تبدیل کنند؛ هدفی که مستلزم هماهنگی تعرفهای، تسهیل رویههای مرزی و برنامهریزی مشترک در حوزه ریلی و جادهای است.
به گفته وزیر راهوشهرسازی فرزانه صادق، از منظر عملیاتی، اصلاح موافقتنامه حملونقل جادهای میان دو کشور و حذف نظام پروانه تردد، گامی مهم در روانسازی عبور ناوگان تجاری محسوب میشود. با اجرای این اصلاحیه، کامیونهای ایرانی و قزاقستانی بدون محدودیت در قلمرو یکدیگر تردد خواهند کرد؛ اقدامی که میتواند هزینه و زمان حمل کالا را بهطور محسوسی کاهش دهد.
بنادر شمالی ایران نیز در این مذاکرات نقش کلیدی داشتند. بنادر آستارا، امیرآباد و کاسپین به عنوان گلوگاههای مهم ترانزیتی معرفی شدند و برنامهریزی برای انتقال آزمایشی بار از قزاقستان به مقصد ارمنستان و عراق از مسیر ایران، یکی از گامهای عملی پیشرو عنوان شد؛ مسیری که در صورت موفقیت، بهسرعت به مقیاس تجاری خواهد رسید.
همزمان با اجرایی شدن موافقتنامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، هدفگذاری حجم تجارت سه میلیارد دلاری میان ایران و قزاقستان نیز واقعبینانهتر به نظر میرسد؛ هدفی که تحقق آن بدون تقویت زیرساختهای حملونقلی ممکن نخواهد بود.
در مجموع، مجموعه توافقات و رایزنیهای انجامشده نشان میدهد ایران و قزاقستان در مسیر بازتعریف نقش خود در نقشه ترانزیت منطقه قرار دارند؛ مسیری که در صورت اجرای سریع و هماهنگ، میتواند جایگاه دو کشور را در زنجیره لجستیک اوراسیا بهطور معناداری ارتقا دهد. http://hadidnews.com/vdcj88ex.uqethzsffu.html