در مرزهای فیزیکی کشور، نیروهای مرزبانی همیشه بیدارند اما در مرزهای سایبری، خبری از دیدهبان نیست. همین خلأ، فرصتی طلایی برای نفوذ دشمنان فراهم کرده و امنیت دیجیتال ایران را به خطر میاندازد.
در حالیکه کشورها برای محافظت از مرزهای فیزیکی خود ساختارهای مشخصی مانند گمرک و نیروهای مرزبانی دارند، مرزهای سایبری ایران همچنان با خلأ روبهروست؛ خلأیی که بهگفته کارشناسان، فرصت نفوذ را برای دشمنان فراهم کرده و امنیت دیجیتال ملی را در معرض تهدید قرار داده است.
احسان کیانخواه، پژوهشگر حوزه فضای مجازی و کارشناس امنیت سایبری با اشاره به نبود ساختار رسمی برای مرزبانی سایبری در کشور گفت: «در کشور ما برای ورود و خروجهای فیزیکی ساختارهای مشخصی چون مرزبانی و گمرک وجود دارد، اما در حوزه سایبر چنین ساختار منسجمی وجود ندارد.
اگرچه مراکز POP اصلی وجود دارند که ترافیک ورودی اینترنت را کنترل میکنند، اما یک نهاد مشخص و واحد برای مرزبانی سایبری نداریم.»این در حالی مطرح میشود که تهدیدات سایبری در سطح جهانی روزبهروز پیچیدهتر میشوند و حوزههایی همچون اینترنت اشیا (IoT)، کلاندادهها و هوش مصنوعی، نقاط آسیبپذیر تازهای برای زیرساختها ایجاد کردهاند.
بر اساس گزارش سازمان ملل (ITU, 2024) و آژانس امنیت سایبری اتحادیه اروپا (ENISA)، حملات سایبری از سال ۲۰۱۹ بیش از ۳۰۰٪ رشد داشتهاند. این حملات عمدتاً شامل باجافزارها، نشت دادهها، حملات به زنجیره تأمین نرمافزار و اختلال در خدمات حیاتی (مانند انرژی، حملونقل و سلامت) بودهاند.
اما در ایران هیچ نهاد رسمی تاکنون آماری تجمیعی و عمومی درباره تعداد، نوع یا شدت حملات سایبری ارائه نداده است.مراکز مسئول، گاه در واکنش به حملهای خاص بیانیهای کوتاه منتشر میکنند، اما تصویر کلان از وضعیت امنیت سایبری کشور همچنان در سکوت باقی مانده است.
کیانخواه تأکید میکند که مدلهای سنتی امنیت دیگر پاسخگو نیستند و به گفته وی با توسعه سریع فناوریهایی چون اینترنت اشیا، تهدیدات بهشدت افزایش یافته و مدلهای امنیتی قدیمی دیگر پاسخگو نیستند پس نیازمند ساختاری منسجم، شفاف و مسئول برای مرزبانی در لایههای مختلف فضای سایبر هستیم.
به گفته این پژوهشگر، مرزبانی سایبری فقط محدود به فیلترینگ یا کنترل ترافیک نیست، بلکه ابعاد عمیقتری از جمله نظارت بر داده، هویت دیجیتال، ارتباطات و حتی زیست مجازی را شامل میشود.
کیان خواه میگوید :مرزبانی سایبری در سطوح مختلفی باید اجرا شود؛ از کنترل دادهها گرفته تا نظارت بر زیست و هویت دیجیتال. اما متأسفانه این ساختار وجود ندارد و دشمن از همین خلا برای انجام تهاجمات شناختی بهره میبرد؛ تهاجماتی که در ناخودآگاه مردم نفوذ میکند و در بزنگاهها فعال میشود.
وی در ادامه با اشاره به تهدیدات بیرونی، بهویژه از سوی رژیم صهیونیستی، هشدار داد که بخش بزرگی از نفوذهای دشمن بهدلیل همین ضعف ساختاری در مرزبانی است و افزود: «به باور من، حدود ۹۰ درصد نفوذها و تهاجمات رژیم صهیونی ناشی از نبود مرزبانی دقیق در لایههای داده، ارتباط، زیست و هویت است.»
نبود یک نهاد پاسخگو، مسیر جنگ نرم را هموارتر میکند
امنیت سایبری دیگر صرفاً یک موضوع فنی یا آیتیمحور نیست، بلکه یکی از ارکان حاکمیت ملی در عصر دیجیتال محسوب میشود. نبود یک ساختار رسمی و پاسخگو برای مرزبانی سایبری، نهتنها کشور را در برابر نفوذ آسیبپذیر میکند، بلکه مسیر جنگ نرم و تهاجم شناختی را برای دشمنان هموار میسازد. همانطور که مرزهای فیزیکی کشور بدون مرزبان نمیماند، مرزهای دیجیتال نیز نیازمند دیدهبان و سیاستگذاری هوشمند و مستمر هستند. http://hadidnews.com/vdcdkz0o.yt0fo6a22y.html