پایگاه خبری الجزیره در گزارشی درباره بدهیهای دولت ایالات متحده نوشت، تصویب لایحه مالیاتی جدید دولت دونالد ترامپ، نگرانیها درباره بدهی ملی آمریکا را افزایش داده است.
روز یکشنبه، کمیتهای کلیدی در کنگره آمریکا لایحه کاهش مالیاتی جدید دونالد ترامپ، رئیسجمهور این کشور را تصویب کرد؛ لایحهای که احتمال میرود تا پایان هفته جاری در مجلس نمایندگان به رأی گذاشته شود.این طرح، کاهش مالیاتی مصوب سال ۲۰۱۷ در دوران ریاستجمهوری پیشین ترامپ را تمدید میکند و ممکن است تا ۵ تریلیون دلار به بدهی ملی آمریکا اضافه کند. این در حالی است که تنها دو روز پیش، آژانس اعتبارسنجی مودیز به دلیل افزایش نگرانکننده بدهی ۳۶ تریلیون دلاری آمریکا، «رتبه اعتباری این کشور را کاهش داده» بود.
بدهی ملی آمریکا چیست؟
بدهی ملی، میزان پولی است که دولت ایالات متحده به طلبکاران خود بدهکار است. در حال حاضر این رقم به ۳۶.۲ تریلیون دلار رسیده و معادل ۱۲۲ درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) این کشور است.
بدهی آمریکا هر سه ماه حدود ۱ تریلیون دلار افزایش مییابد.بالاترین نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی در سال ۲۰۲۰، همزمان با شیوع کرونا، ثبت شد که به ۱۳۳ درصد رسید. آمریکا یکی از ۱۰ کشور اول جهان با بالاترین نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی محسوب میشود.
سقف بدهی چیست و چرا مدام افزایش مییابد؟
وقتی دولت بیش از درآمدهایش هزینه میکند، دچار کسری بودجه میشود. برای جبران این کسری، دولت ناچار به قرض گرفتن بیشتر است. اما کنگره آمریکا برای کنترل این روند، سقف بدهی تعیین میکند؛ یعنی حداکثر میزان مجاز برای قرض گرفتن دولت.در صورت رسیدن به این سقف، دولت نمیتواند بدهی جدیدی ثبت کند مگر آنکه کنگره آن را افزایش یا موقتاً تعلیق کند.
از سال ۱۹۶۰ تاکنون، کنگره ۷۸ بار این سقف را افزایش یا اصلاح کرده است.کسری بودجه دولتهای مختلف کسری بودجه فدرال به تفاوت میان هزینهها و درآمدهای دولت در یک سال مالی گفته میشود. در دوره ترامپ، بهویژه در سال ۲۰۲۰ و در اوج پاندمی کرونا، کسری بودجه بهشدت افزایش یافت و به حدود ۱۵ درصد تولید ناخالص داخلی رسید.در مقابل، در دوره بیل کلینتون، رئیسجمهور دموکرات سابق، دولت آمریکا با مازاد بودجه مواجه بود؛ نتیجهی رونق اقتصادی ناشی از رشد فناوری و افزایش مالیاتها.
اوراق قرضه دولتی آمریکا چیست؟
برای تامین مالی بدهیها، وزارت خزانهداری آمریکا اوراق مختلفی چون اسناد خزانه (T-bills)، اوراق خزانه (T-notes) و اوراق قرضه بلندمدت (T-bonds) منتشر میکند. این اوراق، وامهایی هستند که سرمایهگذاران به دولت میدهند و در ازای آن بهره دریافت میکنند.
• T-bills کوتاهمدت، سررسید کمتر از ۱ سال
• T-notes میانمدت، سررسید ۲ تا ۱۰ سال
• T-bonds بلندمدت، سررسید ۲۰ تا ۳۰ سال
اوراق خزانه آمریکا همواره بهعنوان سرمایهگذاری امن شناخته میشوند.
چه کسانی صاحب بدهی آمریکا هستند؟
حدود ۷۵ درصد از بدهی ۳۶.۲ تریلیون دلاری آمریکا در داخل این کشور نگهداری میشود:
• ۱۵.۱۶ تریلیون دلار توسط سرمایهگذاران و نهادهای خصوصی آمریکایی (صندوقهای بازنشستگی، اوراق پسانداز و غیره)
• ۷.۳۶ تریلیون دلار توسط نهادهای دولتی داخلی
• ۴.۶۳ تریلیون دلار در اختیار فدرال رزرواز میان افراد، وارن بافت سرمایه گذاری مشهور آمریکایی از طریق شرکتش «برکشایر هاتاوی» بزرگترین دارنده غیردولتی اوراق قرضه آمریکا است؛ ارزش این اوراق به ۳۱۴ میلیارد دلار میرسد.
بدهی صدها میلیون دلاری به یک جزیره کوچک
حدود ۲۵ درصد بدهی آمریکا معادل ۹.۰۵ تریلیون دلار در اختیار سرمایهگذاران خارجی است. مهمترین کشورها:
• ژاپن: ۱.۱۳ تریلیون دلار
• بریتانیا: ۷۷۹.۳ میلیارد دلار (از مارس جای چین را گرفته)
• چین: ۷۶۵.۴ میلیارد دلار
• جزایر کِیمن در دریای کارائیب: ۴۵۵.۳ میلیارد دلار
• کانادا: ۴۲۶.۲ میلیارد دلاربرخی از این کشورها مانند ژاپن و چین از اوراق خزانه آمریکا بهعنوان اهرم فشار در مذاکرات تجاری با دولت ترامپ استفاده کردهاند. چین در ماههای اخیر نیز به روند فروش اوراق ادامه داده و ذخایر دلاری خود را متنوعتر کرده است.
بدهی بالا چه تاثیری بر آمریکاییها دارد؟بدهی بالا به معنای پرداخت بیشتر بهره است؛ این یعنی دولت منابع کمتری برای خدمات عمومی خواهد داشت.
در نتیجه:
• ممکن است مالیاتها افزایش یابد
• نرخ بهره بالا برود و وام مسکن، خودرو و کارتهای اعتباری گرانتر شود
• هزینه زندگی برای شهروندان افزایش یابد.